తృతీయ తరంగం – శ్రీకృష్ణగోవత్సపాలన వర్ణనం
శ్లోకం
అధాభినీయతే కృష్ణకృతం గోవత్సపాలనం
అదౌ నందస్తతో గోప్యో బలభద్రస్తతో హరి: 01
బలేన సహ కృష్ణేన వత్సానాం పాలనం కృతం
కృతే వత్సాపహారే చ బ్రహ్మణా కృతసంస్తుతి: 02
యజ్జపత్నీస్తుతి శ్చాత్ర సంగ్రహస్తు తృతీకే
నందాద్యాగమనం పూర్వం గోపబాలై ర్బలేన చ 03
సహైవాగమనం బాలకృష్ణ స్యాధానుగీయతే
నందగోపస్యాగమనమ్
దరువు (కీర్తన – మధ్యమావతి, ఆదితాళం)
గోపై రనుగతో నిత్యం గోబృందాని విచారయన్
గోపాలకస్వామీ నంద గోపో మహా న్విరాజతే 03-01
దరువు (కీర్తన మధ్యమావతి, ఆదితాళం)
వల్లవయువతికదంబం ఆయాతి వర మరుణాధరబింబం
శృంగారవిలసిత పృధులనితంబం విఖ్యాత వివిధ విలాసం విడంబం
కరధృత దధిదుగ్ధ కమనీయ ఫలజాతం నిరుపమ సంతోష నీలకుంతలమిహ
03-02
దరువు (కీర్తన – నాదనామక్రియ, ఆదితాళం)
హలీ బలీ చ ముసలీ లలితాంగదకుండలీ
నీలాంబరీ శ్వేతరూపీ బలభద్రో విరాజతే 03-03
కృష్ణస్యాగమనం దేవాంగనాభిర్గీయతే
కీర్తన (హుశేనీ, ఆదితాళం)
ఆలోకయే శ్రీబాలకృష్ణం సఖీ
ఆనందసుందర తాండవకృష్ణం
నవనీతఖండ దధిచోరకృష్ణం భక్త
భవపాశబంధ మోచన కృష్ణం (ఆలోకయే)
నీలమేఘశ్యామ సుందరకృష్ణం నిత్య
నిర్మలానందబోధ లక్షణకృష్ణం (ఆలోకయే)
చరణనిక్వణిత నూపురకృష్ణం కర
సంగతకనక కంకణకృష్ణం (ఆలోకయే)
కింకిణీజాల ఘణఘణితకృష్ణం లోక
శంకితతారావళి మౌక్తికకృష్ణం (ఆలోకయే)
సుందరనాసామౌక్తిక శోబితకృష్ణం నంద
నందన మఖండ విభూతికృష్ణం (ఆలోకయే)
కంఠోపకంఠశోభి కౌస్తుభకృష్ణం కలి
కల్మషతిమిర భాస్కరకృష్ణం (ఆలోకయే)
వంశనాదవినోద సుందరకృష్ణం పరమ
హంసకులశంసిత చరితకృష్ణం (ఆలోకయే)
గోవత్సబృంద పాలకకృష్ణం కృత
గోపికాజాల ఖేలనకృష్ణం (ఆలోకయే)
నందసునందాది వందితకృష్ణం శ్రీ
నారాయణతీర్ధ వరదకృష్ణం (ఆలోకయే) 03-04
లోకం
నందసూనురధ గోపసూనుభి
ర్మండితేందువదన శ్శనైశ్శనై:
ఖ్యాపయ న్నఖిలదీనబంధుతాం
వత్సపాలనవిధౌ స దీక్షిత: 04
గద్యం
అసౌఖలు భగవాన్ అపరిమిత కరుణారసాలవాలోభూమాఖ్యో నిజజనసంతాపహరణప్రవీణ: పరిగృహీతగోపకుమార భావో వేణువిషాణనినాదవిశేషై: ఉపవనపరిమిళితాన్ ఆగమభాగ వచోవిలాసై రివ పరతత్త్వ పరిమిళితా నశేషయోగి చిత్తవృత్తి విశేషానివాశేషగోవత్సాన్ నిజకరకలితవేత్రసంచారవిలాసైర్నియమేన సంచారయన్ సముదితమహోత్సాహసహసావలోకన భాషణాదిభి: అక్షిలానపి గోపబాలా నానందయన్వైమానికబృందనయనమహోత్సవో మోహాతీత విశుధ్ధ బోధమూర్తిరపి విహరతి హరిరిహ దీనబంధు: 05
శ్లోకం
వైమానికా: పరం తత్త్వం మత్వా గోపాలనందనం
పరస్పరం జగుర్భక్త్యా గోవత్సానుచరం హరిమ్ 06
కీర్తన (పంతువరాళి – రూపకతాళం)
కలయత గోపికా కారుణ్యరసపూర కాలమేఘాభిరామమ్
చలదధరాంచిత చారుమురళీనాద కలితకైవల్యకామం (కలయత)
కుత్సితాసురతిమిరకోటి సూర్యమమరకుముద కుముదబాంధవం
మత్స్యకూర్మాది శ్రీమహనీయావిర్భావ మయోల్లసిత వైభవం
సత్సుఖామృతజలధి సతతఖేలననిరతం సాధుజనాత్మదేవం
వత్ససంరక్షణ వాత్సల్యపరిపూర్ణ వల్లవబాలభావం (కలయత)
అక్షీణసంపదా మాశ్రయమఖిలసంరక్షణ దీక్షాధరం
పక్షీశవాహనం పంకజభవభవ బావితభద్రాకారం
కుక్షిస్థబ్రహ్మాండ కోటివిరాజితం కుటిలకుంతలసుందరం
వీక్షణసముదిత వివిధవిశ్వాకారం విమలవిజ్జానసారం (కలయత)
కరసరోరుహగత కనకరిర్మితవలయ కమనీయతరవిగ్రహం
గురుతరమౌక్తిక గుణమణిగణభారం గోపీసంతాపాపహం
సురరాజతిపువత్సాసురసూదనచరిత సులలితమతివిగ్రహం
నరనారాయణతీర్ధ వరణీయ పరమార్ధావరణ మోహవినిగ్రహం 03-05
శ్లోకం
యజ్జం యజ్జభుజం విష్ణుం గోపబాలై స్సమన్వితం
దధ్యన్న పూర్ణశిక్యాఢ్యం జగుర్వైమానికా వనే 07
కీర్తన (భైరవి – త్రిపుటతాళం)
పశ్యత పశ్యత భగవంతం గోప
బాలకశిక్య మపగరంతమ్
రస్యధవళదధిమిళితాన్నపూరిత
రమణీయకలశవిశేషాశ్రితమ్ (పశ్యత పశ్యత)
శరమారుతమానసమవేగవంతం
శతకోటిగోపబాల మపి లాలయంతం
సురుచిరపరిహాససుధా ముద్గిరంతం
సురలోకవనితాగణ మాకర్షయంతమ్ (పశ్యతి పశ్యతి)
శాఖామృగలంఘనానుకరణచతురం
శ్యామసుందరాకార మతులవిహారం
అతులలోకాధార మిహ వత్సానుచరం
అధికసాహసోత్సాహవీర్య ముదామ్ (పశ్యత పశ్యత)
ప్రణయకలహకోలాహల మతిసరసం
ప్రకటితనిజపరమానందవిలాసం
క్వణితకింకిణీఘణం ఘణలలితలాస్యం
క్వాపి మధుమధురగీతరసాస్యమ్ (పశ్యత పశ్యత)
సరసమసృణకబళ మిహ తు భుంజానం
సబలసకలగోప మఖిలనిదానం
తరశకుండలహార మతినర్మహాసం
వరనారాయణతీర్ధ హృదయవిలాసం (పశ్యత పశ్యత) 03-06
శ్లోకం
ఆనీతం శిక్యభాండస్ధం దధ్యన్నం గోపబాలకై:
భుక్త్వా వనేచరన్ కృష్ణస్త్వఘాసురముఖం యయౌ 08
అఘాసురముఖావిస్టా స్సవత్సాగోపబాలకా:
ప్రాప్తమోహాపనుత్త్యర్ధం ప్రార్ధయంతో జగుర్హరిమ్ 09
పరమకరుణయా మాం పాలయ త్వాం ప్రపన్నం
నిజపరిజనకామం పూరయాచింత్యకీర్తే
నిరవధికకృతాబ్ధే నిర్మలానందమూర్తే
భవజలధినిమగ్నం దీన ముత్తారయేశ 10
కీర్తన (సౌరాష్ట్ర – ఆదితాళం)
పరమకరుణయా మాం పాలయ భక్తమనోరధం పూరయ
పరిపంధిగణమిహ వారయ భయసాగరపతితం తారయ (పరమకరుణయా)
మధుకైటభాదివిజయాదర మత్స్యకూర్మాదిరూపసాదర
అధికదయావలోకసుందర అపరిమితానందసాగర (పరమకరుణయా)
అక్షిలాండకోటిపరిపాలక అనవద్యగోకులనాయక
అఘహరణ దుష్టనివారక ఆశ్రితజనసముద్ధారక (పరమకరుణయా)
తరళమణిమకరకుండల తాండవనటనకృతమండల
సరసపరిపాలితాఖండల సాధుగోకులవరస్థండిల (పరమకరుణయా)
అవనిమండలభారఖండన ఆశ్రితజనహృదయమండన
ధ్రువవిభూతిదానవిచక్షణ శివనారాయణతీర్ధరక్షణ 03-07
శ్లోకం
ఏవం స్తుత స్సగోవింద: ప్రవృద్ధస్త మఘాసురం
ఆస్ఫాట్య బాలైర్గోవత్సైస్సహ గోకులమాయయౌ 11
కదాచిద్గోవిందే కలితమురళీనాదలలితే
సరామే గోవత్సాన్వనభువి సుఖం చారయతి వై
విధిస్తత్సౌభాగ్యం నిరవధిక మాలోక్య కుతుకాత్
ముహుర్వత్సాన్ బాలా నహర దజమాయాపరవశ: 12
హృతేషు వత్సబాలేషు జ్జాత్వా విధివిచేష్టితం
తన్మాతృస్తోషయామాస స్వయం వత్సాదిదేహభాక్ 13
బ్రహ్మాగమనమ్
దరువు (కీర్తన – నాదనామక్రియ, ఆదితాళం)
ఆయాతి చతురాస్యో బ్రహ్మ సదసి
గాయంగాయన్ ధ్యాయ న్య్ధాయన్ విష్ణుం చేతసి
దండకమండలుధారీ దానవవైరీ
అండబ్రహ్మాండవిధా తాఖిలజనయితా 03-08
శ్లోకం
ఇత్ధం భూతం హరిం దృస్ట్వా వత్సరాంతే విధి: స్వయం
సందర్శితజగత్కోటి శరీరం స్తౌతి సాదరమ్ 14
కీర్తన (కురంజి – ఆదితాళం)
జయజయ గోకులబాల జయసకలాగమమూల
దయయా మాం గోపాల దీనం పాలయ బాల (జయజయ గోకుల)
డెవమయా చరితమిదం దీనధియా అపరాధం
శ్రీవసుధాధవకృపయా కేవల మిహ ధునీహి (జయజయ గోకుల)
ఈక్షేతావకదేహే ఈశ జగంతి నిరీహే
వీక్షాశిక్షితమోహే వేదాంతాగమగేహే (జయజయ గోకుల)
జగదండకోటితనో జగదుదరాంతరసుతనో
అగణితసంజాతమనోహి అపరిమితాశ్రితధేనో (జయజయ గోకుల)
వితర మయీశ్వర కరుణాం విఘటయ మోహావరణం
సతతం మే భవ శరణం సాధయ సంసృతితరణమ్ (జయజయ గోకుల)
ఇతి విధినా పరిగీతం శ్రుతివచసా హరిచరితం
యతినారాయణకధితం యదుకులభూషణ ముదితం 03-09
శ్లోకం
లీలామానుషదేహం లక్ష్మీశం త్వాం ప్రసాదయే దేవం
సంసార్ణావపతితం కంసరిపో మాం త్వముద్ధర త్వరయా 15
కీర్తన (మోహన – ఆదితాళం)
దేవదేవ ప్రసీద మే దేవకీవరబాల దీనజనపరిపాల (దేవదేవ)
లీలావినోదవిగ్రహ లక్మీపతే
బాలమోహవినిగ్రహ బాలోన్నతే
కలితసేవకానుగ్రహ కామాకృతే
అలఘువీర్యపరిగ్రహ అఖిలాండపతే
అఖిలమునిబృందానుగ్రహ గోపాలకృష్ణ
బాలఘననీలాతిసుశీల హేమచేలా నంత
లీలాగమమూల శ్రీలోలాతివిశాలఫాల బాలగోపాలకృష్ణ (దేవదేవ)
శ్రీవత్సలక్షణాంచిత శ్రీభావిత
దేవగంధర్వసేవిత దివ్యాయుధ
గోవత్సగణసంవృత గోపాలవృత
అవ్యయ మునివందిత అచింతిత
భవ్యగోకులనిరత గోపాలకృష్ణ
పీతాంబరవీత విధుశీతాఖిలతాతా ఘవి
ఘాతార్జున సూతామరగీతాగమజాతభాత బాలగోపాలకృష్ణ (దేవదేవ)
పూర్ణేందుమండలానన పురాతన
పూర్ణసుపర్ణ వాహన వరానన
తీర్ణసంసారమోహన ధీరాయన
కర్ణకుండలశోభన కంజాసన
వర్ణితవీర్యవామన గోపాలకృష్ణ
నారాయణ ధీరాగమసారాఘవిదూరా సమ
భారాతివిదారామరవీరసంసారపార బాలగోపాలకృష్ణ 03-10
శ్లోకం
కర్పూరాభౌ కువలయదళ శ్యామలౌ చాభిదామౌ
కల్యాణానాం సకలజగతా మాశ్రయౌ గోపబాలౌ
భక్తత్రాణాధ్వరవరవిధౌ దీక్షితౌ మోక్షహేతూ
మాయాశక్త్య విరచితతనూ రామకృష్ణాస్మరామి 16
భగవంత మితి స్తుత్వావిధి: స్వం ధామ సత్వరం
హరిణా గురుణా జ్జాతో యయౌ కృష్ణోపి గోకులమ్ 17
అధ యాజ్జికానా మాగమనమ్
కీర్తన (సౌరాష్ట్ర – ఆదితాళం)
ఆరణిపాత్రపాలాశకుశ భారం వహంతో
ధరణితలే సతతం ధావంతో యాజ్జికా ఆయంతి (ఆరణి)
పవిత్రపాణయో నిత్యం పశులక్షణవిదో
సవితృమండలాంతస్థం ధ్యాయంతో యాజ్జికా ఆయాంతి (ఆరణి)
అహం పూర్వ మహం పూర్వ మితి యజ్జకుశలా
గహనకర్మసామాదీని గాయంతో యాజ్జికా ఆయాంతి 03-11
అధ యజ్జపత్నీనా మాగమనమ్
కీర్తన (యదుకులకాంభోజి – ఆదితాళం)
యజ్జపత్నీబృంద మధునాయతి యాగశాలతినింద్యకర్మవిధినా
విజ్జానపూరిత శుద్ధమనసాసహ విశ్వాసపూర్వక నమ్రశిరసా
దివ్యసుందరం భవ్యకంధరం ధృతనవ్యపీతాంబరమద్భుతహారం
చారుకబరీభారభరితం దివ్యచామీకరాభరణగణ భాసితం 03-12
గద్యం
ఏవం యజ్జపత్నీ సహిత యజమాన యాజ్జిక ప్రవర్తతే యజ్జకర్మణి సాక్షాద్యజ్జస్వరూపీ భగవాన్ కందర్ప దర్ప మహాసర్ప గరుడాయమాన దివ్యమూర్తిధరో గోపబాలై స్సహశనైశ్శనైస్సంచరన్చారయన్నపి గోవత్సాన్ తదుపవనదేశమా జగామ తత్ర కదాచి ద్వత్సపాలన సమయే బాలాఅ ఊచు: 18
శ్లోకం
వయ మిహ విచరామో హ్యన్నమాకాంక్షమాణా:
కధ మిహ భగవన్నో బాలకానా మి హాన్నమ్
ఇతి వనభువి పృస్టో బాలకైర్భాలకృష్ణో
ప్యవద దిహ చ భూయాదన్నమత్యంతమృష్టమ్ 19
యజ్జశాలేయ మస్మాభి రత్రైవాన్నం హి లభ్యతే
గచ్చ పృచ్చేజ్యశాలాయాం యజమానం చ యాజ్జికాన్ 20
యది తే న ప్రయచ్చంతి యాచస్వాన్నమశంకిత:
తత్పత్న్య: ప్రతిజానంత్యో దాస్యంత్యన్నాని తా: స్త్రియ: 21
యాజ్జికైర్యజమానేన ప్రత్యాఖ్యాతశ్చతైర్ధ్విజై:
యయాచే యజ్జపత్నీస్తా: కృష్ణార్ధే గోపబాలక: 22
సకృచ్చ్రవణమాత్రేణ స్వాద్వన్నాని బహూన్యపి
ఆదాయ తా: పరం కృష్ణం ముక్తసంగా: ప్రదుద్రువు: 23
తత్ర గత్వా తు గోపాలం గోపీజనమనోహరం
భోజయిత్వాధ సంతుష్టం విహెతాంజలయోస్తువన్ 24
కీర్తన (మోహన – ఆదితాళం)
బాలగోపాలకృష్ణ పాహిపాహి
నీలమేఘశరీర నిత్యానందం దేహి (బాలగోపాల)
కలభసుందరగమన కస్తూరిశోభితానన
నళినదళాయత నయన నందనందన
మిళితగోపవధూజన మీనాంకకోటిమోహన
దళితసంసారబంధన దారుణవైరినాశన (బాలగోపాల)
యజ్జ యజ్జ సంరక్షణ యాదవవంశాభరణ
యజ్జఫలవితరణ యతిజనశరణ
అజ్జానఘనసమీరణ అఖిలలోకకారణ
విజ్జానదళితావరణ వేదాంతవాక్యప్రమాణ (బాలగోపాల)
వ్యత్యస్తపాదారవింద విశ్వవందితముకుంద
సత్యాఖండబోధానంద సద్గుణబృంద
ప్రత్యస్తమితభేదకంద పాలితనందసునంద
నిత్యద నారాయణతీర్ధ నిర్మలానంద గోవింద (బాలగోపాల) 03-13
శ్లోకం
యజ్జపత్న్యస్త మీశానం లీలాగోపాలవిగ్రహం
ప్రసాదయంతి యం వేదా స్తాత్పర్యేణామనంతి తే 25
కీర్తన (మోహన – అటతాళం)
బాలగోపాల మా ముద్ధర కృష్ణ పరమకల్యాణ గుణాకర
నీరదనీలకళేబర కృష్ణ నిరుపమకౌస్తుభ కంధర (బాలగోపాల)
నందనందన భక్తచందన సుర బృందరచితబహు వందన
మందస్మిత సుందరానన కోటి మదనసుందర జగన్మోహన
ఇందిరామందిర భక్త సుందరహృదయారవింద
భృంగ భక్తిమకరంద నందితగోపికాబృంద (బాలగోపాల)
యజ్జాదికర్మఫలప్రద కృష్ణ యదుకులజాతసుఖప్రద
యజ్జసంరక్షణదీక్షిత కృష్ణ యతిజనముక్తిదసువ్రత (బాలగోపాల)
చింతితజనచింతామణిగణ సంతతసుఖసంతానప్రద
మందరధరమంజుళమౌక్తిక నందితజన నందాత్మజ వర
బృందావనబృందారకగణ వందితపద వసుదేవాత్మజ (బాలగోపాల)
అన్నమయాదిషు పంచసు త్వా మంతర మానందవిగ్రహం
ఉన్నతఫల మామనంతి తే జగ దుదయనయాదిషు లక్షితం
తద్ధిత్వమేవాసి తద్ధిత్వమేవాసి తత్సర్వమేతత్త్వమేవాసి నూనం(బాలగోపాల)
తదుత్తుంగముక్తామణి ప్రస్ఫురద్దివ్య
మత్తేభ వద్యోగిచిత్తేస్ఫురంతం
నృత్యంత మత్యంత మానందమీడే
హితం త్వామహం త్వామహం త్వామహం (బాలగోపాల)
సతత మంత రవస్థితం హృది సత్యవిజ్జానసుఖాకృతిం
అంతర్యామి తయోదితం యోగిచింతిత మాకలయామి (బాలగోపాల)
డేకుడేకు కుంధరికి డిక్కప్రభేదమిహ
ఝేకుఝేకు ఝుణజయశీలనటనం (బాలగోపాల)
సకలజగదాదిం సకలమునిగీతం
సకలనిగమాంత జనితాంతమతివిదితం
తం పరమయోగిగణ చింతితమఖండసుఖ
సంపదమపారమహిమాన మణిమాన మిహ
రంగతురంగ మాతంగ వరహంసగతి
మంజీరమంజురటనట మఖిలరంజనం (బాలగోపాల)
కత్తరిడి కత్తరిడి కాహురె కాహురె
కంజరిడి కంజరిడి దేహురే దాహురే
సంగీతసాహిత్య విద్యావినోదవరగోవింద గోపాల
గోపీమనోహరే మతిరస్తు రతిరస్తు మంగళం భవతు మమ (బాలగోపాల)
తారకసుమముక్తహారకం భక్త కారుణ్యరసపూరధారకం
నారదమునిక్షేమకారకం ధీరనారాయణతీర్ధతారకం
త్వామహం కలయామి ధీర మనామయం సకలకామదం భువి
సంతత మానందతాండవలోలం సద్గుణమణిగణ భూషణజాలం
సుందరగోకుల బాలగోపాలం సత్యప్రతిజ్జ సంతానగోపాలం
విఖ్యాతసత్కీర్తి విజయగోపాలం మందస్మితానంద మదనగోపాలం
కందర్పకోటి కల్యాణగోపాలం భక్తజనబృంద ప్రసన్నగోపాలం
సిధ్దజనసిద్ధాంత సిద్ధగోపాలం మత్స్యావతారాది మహిమగోపాలం
స్వామినం విచిత్రవనమాలినం పతత్రి రాజగామినం
పరిపాలిత గోధనం భుజగపతిశాయినం సదానందదాయినం
సమస్తవేదసాధనం సనాతనం బాలగోపాలకం భజామి (బాలగోపాల) 03-14
శ్లోకం
స్తుత్వా తం యజ్జపురుషం యజ్జపత్న్యస్తదాజ్జయా
పున: ప్రవివిశు ర్యజ్జశాలాం దద్గతమానసా: 26
యాజ్జికాస్తేపితా: పత్నీ: ప్రశస్య చ పున:పున:
ఆంగీచక్రుర్భగవతోమాహాత్మ్యాద్గతకల్మషా: 27
||ఇతి శ్రీనారాయణతీర్ధవిరచితాయాం్ శ్రీకృష్ణలీలాతరంగిణ్యాం శ్రీకృష్ణగోవత్సపాలనవర్ణనంనామ తృతీయతరంగ:||